Er zijn heel veel moeders die klagen dat hun kind zo slordig eet. Of helemáál niet zelf eet. Genoeg kinderen vinden het voeren eigenlijk wel makkelijk. Ze hebben er niet eens zin in om zelf te leren eten. En veel ouders voeren vooral uit gemakzucht: zo heb je achteraf minder schoon te maken. Maar… hoe belangrijk is zelfstandig eten eigenlijk? En hoe kun je het je kind leren?
Waarom zelf eten belangrijk is
Je hoort heel vaak van kinderen in de nee-fase die niet willen eten. Ze weigeren domweg alles wat niet lijkt op snoep of koek. Met heel veel moeite krijgt mama er misschien nog een hapje in (hier-komt-een-bootje). Word je daar blij van? Nou nee, want elke moeder wil graag dat haar kind goed eet. Wordt je kind er blij van? Nee, want die zit doorgaans te jammeren en te krijsen omdat hij/zij dat eten niet wil. Maar wist je dat kinderen die zelf kunnen eten ook meer en beter eten?
Kinderen kun je het best zo jong mogelijk zelf laten eten. De truc is namelijk om de nee-fase vóór te zijn. De nee-fase is voor een groot deel gebaseerd op de wens van het kind om zelf de controle te hebben. Kinderen die al zelf kunnen eten, hebben de controle over wat ze wel of niet zelf van hun bord eten. Terwijl kinderen die gevoerd worden die controle niet hebben. Daardoor zijn kinderen die al jong zelfstandig kunnen eten meestal iets flexibeler en eten ze meer omdat ze zelf kunnen kiezen hoe en wat te eten.
Vanaf welke leeftijd zelf eten?
Natuurlijk hangt de leeftijd waarop je kind leert eten af van zijn vaardigheden. Maar toch kun je er wel van uit gaan dat kinderen vanaf een jaar al aardig goed zelf met hun vingers kunnen eten. Met een vork lukt het meestal rond de 15-18 maanden en met een lepel rond de 20 maanden. Natuurlijk, je moet er niet van uit gaan dat dat zonder knoeien gebeurt. Maar het gebeurt wel en zo krijgt je kind het gevoel zelfstandiger te zijn.
Hoe leer je het je kind?
Kinderen die niet geven om vieze vingers kun je met hun vingers laten eten. Uit onderzoek blijkt dat dit goed helpt om de textuur van het eten te leren kennen. Maar we kunnen ons heel goed voorstellen dat jij dat als moeder wat minder ziet zitten. En bovendien houden lang niet alle kinderen van vieze vingers! Als je liever je kind met bestek leert eten, kun je dat oefenen. Dit zijn handige tips:
- Laat het kind de vork of lepel eerst in zijn vuist vasthouden. Op de keurige grote-mensen-manier kunnen ze het voorlopig echt nog niet!
- Help in het begin met sturen, maar geef je kind ook de kans om het zelf te proberen
- Begin met een paar hapjes en neem het dan weer over door je kind te voeren. Ga zo steeds verder tot je kind zelf zijn bordje leeg kan eten
- Dring niet aan als je kind heeft besloten dat hij genoeg gegeten heeft. Dit werkt meestal averechts en zo maak je de kans groter dat hij volgende keer nog minder eet. Accepteer het als hij denkt dat hij genoeg heeft gegeten – al is het maar twee hapjes
- Maak van het eten niet teveel een spelletje. Natuurlijk mag het gezellig zijn, maar het is echt heel vervelend als jouw kind van vier nog steeds het liefst gevoerd wordt ‘omdat er dan vliegtuigjes komen’
- Vergeet je eigen eten niet. Vooral rond de twee-drie jaar kan je kind je ‘commanderen’ om gevoerd te worden. Prima, maar dan om de beurt een hapje. Eerst jij een hapje van jouw bord, dan ik een hap van mijn bord. Vaak zal een kind ongeduldig worden en toch zelf gaan eten
Het belangrijkst van het proces om zelfstandig te leren eten is waarschijnlijk dat je je kind echt die kans moet geven. Veel moeders geven hun kind te weinig kans om dit zelf te leren. Ze zijn bijvoorbeeld bang dat er teveel geknoeid wordt. Maar… er wordt altijd ongeveer evenveel geknoeid. Het is namelijk de motoriek die geoefend moet worden. Als jouw kind pas op zijn derde jaar zelf leert eten, zal hij in het begin net zoveel knoeien als een tweejarige. Simpelweg omdat die bewegingen het best worden geleerd tijdens het oefenen. Laat je kind dus al op tijd beginnen met zelfstandig eten. Fijner voor jou, fijner voor je kind en bovendien een stuk makkelijker als je nog niet in de nee-fase zit.
