Bij opa en oma zijn jouw kinderen schattige engeltjes, maar thuis veranderen ze in draken. Je kleuter is echt een modelkindje bij de gastouder, maar thuis is elk wissewasje genoeg voor een driftbui. Wordt er bij andere mensen weinig gezeurd, thuis heb je het gevoel dat je niets anders doet dan politie-agentje spelen. Is dit herkenbaar voor jou? Wees gerust: het is wel vervelend, maar het hoort er gewoon bij. Sterker nog, het is zelfs super goed!
Hoezo is jouw kind zo lastig?
Andere mensen hebben er vaak weinig begrip voor als je je beklaagt. Tenslotte gedraagt je kind zich doorgaans best rustig in gezelschap van anderen. En als jij in de buurt komt, verandert je kind ineens totaal. Soms gebeurt dat pas als je rustig thuis bent, soms gebeurt het al direct. Je kind kan bijvoorbeeld heel dreinerig worden, terwijl het daarvoor nog lief zat te spelen. Aangezien vrij veel moeders twijfelen of ze het wel goed doen, helpt dit niet bepaald mee. Het is super slecht voor je zelfbeeld als je kind zich zo gedraagt! Je kunt je ervoor schamen en denken dat je iets verkeerd doet. En ook anderen, met name als ze zelf geen kinderen hebben, kunnen dat denken. Toch is dat niet zo.
Hechting en vertrouwen bij de ouders
Kinderen leren al heel jong wie ze het meest kunnen vertrouwen. Ze hechten zich van nature het meest aan degene die vaak voor hen zorgt. In veel gevallen zijn dat dus de ouders. Al snel ontdekken ze dat die mensen onvoorwaardelijk van hen houden – ook als ze niet lief zijn. In eerste instantie is dat een kwestie van uitproberen. Mama of papa wordt wel boos als je iets stouts doet, maar na een tijdje is dat weer vergeven en vergeten. Kinderen leren al snel dat ze hier altijd op terug kunnen vallen. Wat ze ook doen.
Waarom het anders is bij anderen
Het kind ziet zijn of haar ouders het vaakst. Andere mensen komen af en toe – en voor een kind duurt een week ook al lang! Bovendien ziet het kind die anderen meestal voor wat kortere tijd, bijvoorbeeld alleen een ochtend of een middag. Daarna is diegene weer weg. Kinderen, met name kleine kinderen, weten dat mensen hun gedrag kunnen veranderen. Oma gaat nu weer weg, maar… misschien komt ze niet meer terug als ik stout ben geweest. Deze consequenties wegen mee in het bepalen van het gedrag van het kind. Een kind zal zich tegenover anderen rustiger gedragen, want wie weet wat er gebeurt als je dat niet doet. Hoe verder weg iemand staat, hoe meer het kind de neiging heeft om redelijk braaf te luisteren.
Vervelend gedrag toont vertrouwen
Je ziet het in het extreemste geval bij kinderen met autisme. Ze moeten de hele dag hun uiterste best doen om iedereen tevreden te houden. De juf, klasgenootjes, andere ouders… Thuis zijn ze compleet uitgeteld. Bovendien hebben ze dan het gevoel dat ze zich niet meer zo perse aan al die gedragsregels hoeven te houden. Natuurlijk is het niet leuk dat papa en mama boos op je zijn, maar het is minder erg dan de juf. En nog veel minder erg dan klasgenootjes, want stel je voor dat een ander kind niet meer jouw vriendje/vriendinnetje wil zijn… Kinderen leren al heel snel onderscheid te maken in relaties. Veel relaties zijn eindig, maar de relatie met je ouders is oneindig. En dus is vervelend gedrag eigenlijk het tonen van vertrouwen dat jij altijd van je kind zult houden – ook al word je soms boos!
Praktische tips
Gelukkig zijn er best wat praktische tips waarmee je het gedrag van je kind wat kunt sturen:
- Blijf consequent in je huisregels, ook als je kind moe of vervelend is. Dat is best lastig, maar je kind is het meest gebaat bij consequentie. Zo weet hij waar hij aan toe is, wat rust en stabiliteit geeft.
- Zoekt je kind de grenzen op? Misschien is het goed om je kind een tijdje alleen te laten. Door hem alleen in zijn kamer te zetten, krijgt hij even rust van alle sociale druk.
- Houd een vast patroon aan van waarschuwen en straffen. Doe dit altijd op dezelfde manier: eerst X keer waarschuwen en dan een bepaalde straf die erbij hoort.
- Blijf vertrouwen in jezelf en je kind. Dat je kind bij jou vervelender is en meer uitdaagt, komt echt doordat hij meer vertrouwen in jou heeft. Dat betekent niet dat je dan maar geen regels hoeft te stellen!
Kinderen leren het meest door ‘trial and error’. Als de ouders voortdurend consequent zijn en duidelijke richtlijnen geven, is dat prettig voor een kind. Zelfs als een kind een hele boze bui heeft, is het belangrijk om consequent te blijven. Onduidelijke signalen maken de situatie voor het kind namelijk alleen maar verwarrender. Wat vervolgens weer meer driftbuien in de hand kan werken.
Tip voor moeders: blijf vertrouwen in jezelf. Ook als anderen gaan twijfelen omdat je kind bij hen echt een schattig engeltje is! Het is eigenlijk alleen maar een goed teken als je kind bij jou wat meer uitdagend gedrag vertoond.
